Tuinkalender januari:
Al is het winter, het beplanten van de tuin met winterheide of winterviooltjes is nog mogelijk als het niet vriest. Wilt u een boom of struik in uw tuin poten? Op 1 februari kun je bij de Veldschuur in Bemmel gratis een boom of een struik te halen. Tussen 14.00 en 15.00 staan de vrijwilligers daar klaar om mensen met kleinere tuinen te adviseren.
Snoeien:
- De hele maand januari is geschikt om fruitbomen, struiken en planten te snoeien. Ze zijn dan alvast klaar voor het komende voorjaar. Let wel op dat het snoeien niet gebeurt als het vriest.
-Tot half januari kun je de druif nog terugsnoeien. Verder in januari komt de sapstroom op gang, dat zou beteken dat de plant doodbloedt als deze te laat gesnoeid wordt.
Snoei de zomerbloeiende Clematis terug tot 30 cm boven de grond
Snoei alle zijtakken van de Blauwe Regen terug tot op twee à drie knoppen. Zo heb je in het voorjaar veel bloemtrossen
Bescherming tegen de winter:
-Bescherm wintergevoelige planten door ze af te dekken.
-Loop niet over het gazon heen wanneer het vriest. Het gras kan hierdoor erg beschadigen.
- Laat eventueel gevallen sneeuw lekker liggen. Sneeuw is een goede isolatie voor planten. Heeft het flink gevroren en ontdooit het bovenste laagje sneeuw, dan kan het water nog niet in de bevroren grond wegzakken. Ook dan niet op het gazon lopen omdat je het gazon dan gemakkelijk stuk loopt.
- De vissen hebben deze maand nog niet zo’n honger en hoeven bij temperaturen onder de 6 graden niet gevoerd te worden. Reigers hebben daarentegen wel honger, controleer daarom regelmatig of het vijvernet nog goed gespannen is en of er geen gaten in het net zitten.
-Bij strenge vorst kan de vijver nog wel eens dichtvriezen. Controleer daarom regelmatig of nog een open wak ligt. Als de vijver daadwerkelijk dichtgevroren is, kun je het ijs beter niet met een bijl openhakken. De kans is dan groot dat de vissen doodgaan door de schokken. Zet dan een pan heet water op de vijver totdat deze door het ijs heen zakt. Je kunt een vijver open houden door er een paar ballen in te leggen. Als er sneeuw op het ijs ligt, is het voor vijverplanten fijn om deze sneeuw te verwijderen.
-Als je een nieuwe vijver wilt aanleggen, is januari een mooie maand om de tuin alvast uit te graven. Doe dit wel bij vorstvrije weersomstandigheden.
Vogels en andere dieren in de tuin
Het meest zijn de vogels en andere dieren geholpen met een “rommeltuin” waar de grond bedekt is met bladeren en takken. Daaronder vinden zij de insecten die ze nodig hebben. Als er sneeuw ligt, komen vogels moeilijker aan voedsel. Je helpt ze door pindaslingers of vetbollen in je tuin op te hangen. Ook kun je voederhuisjes neerzetten. Vogelpindakaas of fruit vinden vogels ook heerlijk. Koop bij voorkeur biologische vetbollen, alle andere vetbollen bevatten giftige stoffen is uit onderzoek gebleken. Ook veel brood is niet goed voor vogels, daar zitten te veel zouten in.
-Behalve met voedsel help je vogels ook met vers drinkwater, vooral als alles is dichtgevroren. Plaats een ondiepe bak op een beschut en windvrij plekje in je tuin. Bij strenge vorst (lager dan min tien) kun je beter gaas over de waterbak spannen. Ze kunnen dan nog wel drinken, maar niet meer in bad. Bij zulke lage temperaturen kunnen ze anders bevriezen.
-Ben je benieuwd welke soorten er in jouw tuin leven? Doe dan mee met de Nationale Tuinvogeltelling 2023 van 27 t/m 29 januari.
Egels:
Egels hebben onze hulp nodig
In de afgelopen 50 jaar is al meer dan 80% van de egels uitgestorven. Grootste oorzaak is het verdwijnen van zijn leefgebied door intensieve landbouw en woningbouw en daarmee het verdwijnen van voedselaanbod. Daarom trekken egels de bewoonde wijken in. Daar wordt dan 1/3 van de egelpopulatie het slachtoffer van het verkeer. Onderzoekers geven aan dat het goed mogelijk is dat egels gaan uitsterven als we geen actie ondernemen. Tegeltuinen die door hoge schuttingen van elkaar gescheiden worden dragen ook niet bij aan de bescherming van egels. Wat kunnen we wel doen voor de egels:
Zorg voor een gedekte tafel
Zet planten en struiken in je tuin die van hier komen, inheemse soorten dus. Daar leven veel meer insecten op en dat is weer voedsel voor egels. Zolang het niet vriest, is de herfst een prima periode om nog wat extra planten in je tuin zetten. In een natuurlijke tuin met veel onderbegroeiing en rommelhoekjes vinden egels beschutting en veel voedsel! Laat gevallen blad gewoon tussen alle andere planten liggen. Hier komen enorm veel insecten op af. En dat is niet alleen voedsel voor egels, maar voor heel veel vogels en andere dieren. Wil je egels nog wat extra’s geven? Zet dan wat harde kattenbrokken neer of speciale egelbiscuits. Ze eten geen groenten of fruit en geef egels ook nooit melk, dat is niet goed voor ze!
-Is je tuin omringd door schuttingen, maak dan aan de onderkant een egelpoortje, waar de egel doorheen kan. Zo wordt hun leefgebied vergroot.
-Creëer als het kan ook een grote hoop bladeren en/of takken in je tuin. Dat is voor egels de meest natuurlijke plek om te schuilen of een winterslaap houden.
Veel mensen willen graag helpen door een egelhuis in de tuin te zetten. Helaas zijn de meeste aangeboden egelhuizen niet geschikt voor de functies waarvoor ze moeten dienen. Ze zijn te klein als werpplek en veilige opgroeiplek voor egelmoeders met soms wel 10 jongen! De winterslaap vereist een optimale lucht en vochtcirculatie. Doordat de meeste aangeboden egelhuizen te klein, te laag, van goedkope materialen gemaakt en verkeerd geplaatst zijn, wordt de gezondheid van de egel aangetast. De egelhuizen zijn te vochtig wat chronische lucht en schimmelproblematiek veroorzaakt. Dit tast de al onder druk staande egelpopulatie nog verder aan. Sommige egels sterven vaak tijdens een winterslaap in een te vochtige omgeving.
Egelbescherming Nederland heeft de afgelopen drie jaar uitgebreid onderzoek gedaan naar de verschillende functies waar een egelslaaphuis voor dient en aan welke eisen deze dan ook moet voldoen. Een veilig onderkomen is van levensbelang voor de egel en alleen dan helpen wij de egel daadwerkelijk. De resultaten van de testen en alle al eerder opgedane ervaring van het al 30 jaar werken met egelhuizen, heeft geleid tot de uitgave van Egelhuizen in gebruik. Dit boek geeft antwoord op alle vragen waar een veilig egelslaaphuis aan dient te voldoen, hoe deze te maken, te plaatsen, in te richten en te onderhouden. Als aan al deze voorwaarden wordt voldaan, help je de egel daadwerkelijk in zijn strijd om te overleven. Het boek is bij de boekhandel te bestellen.
.Zweer het gebruik van gif in de tuin af
De egel is absoluut niet bestand tegen gif. Gif tegen onkruid en slakkenkorrels doen hem de das om. Weet je waarom? Omdat egels uitstekende slakkenverdelgers zijn. Heeft een slak slakkenkorrels gegeten, dan belanden die ook in de egel. Ook andere soorten gif zijn funest voor de egel die immers de vergiftigde insecten eet. Gif maakt zo meer kapot dan je lief is.
